Veilig lassen: tips en beschermingsmiddelen

De regels over lassen en snijden

Zoals bij elke risicovolle activiteit is de werkgever ook bij laswerkzaamheden verplicht om passende maatregelen te nemen. Hierbij is deze verantwoordelijk voor de keuze, het juiste gebruik, onderhoud, reparatie en tijdige vervanging van de werkkleding. De CEN/TR 15321:2006 geeft hierbij richtlijnen. Deze Europese richtlijn is ook wel bekend als de SUCAM, wat staat voor Selection, Use, Care and Maintenance of protective clothing.

De werkgever moet dus zorgen dat passende persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig zijn. Hierbij moet de werkkleding voldoen aan de EN-ISO 11611 norm. Voor lassen met aanvullende risico’s zoals vlambooglassen moet de kleding ook aan de E-IEC 61482-1-2 normering voldoen.

Tot zover de regelgeving, over naar de praktijk. Want welke bescherming heb je nodig om veilig te lassen? Onderstaand meer over de verschillende persoonlijke beschermingsmiddelen bij lassen.

Beschermende laskleding

De EN-ISO 11611 (voorheen EN 470-1) beschrijft de eisen voor lasserskleding. Kleding die aan deze norm voldoet beschermt de lasser tegen vonken, spatten, toevallig vlamcontact en UV-straling. De EN-ISO 11611 onderscheidt laskleding in twee klassen:

• Klasse 1: voor lastechnieken waarbij relatief weinig metaalspatten of -druppels vrijkomen. Voorbeelden hiervan zijn TIG-, MIG-, gas-, microplasma, puntlassen en elektrisch lassen met rutile bedekte elektroden

• Klasse 2: voor zware en gevaarlijke lastechnieken waarbij veel lasspatten- en druppels vrijkomen. Voorbeelden zijn MAG lassen, MIG lassen met hogere stroom, vlambooglassen, plasmasnijden, gutsen, snijbranden met zuurstofgas en elektrisch lassen met cellulose bedekte elektroden. Deze kleding is ook verplicht voor laswerkzaamheden in gedwongen posities of beperkte ruimtes.

De werkkleding bij het lassen moet zowel voldoende bewegingsruimte geven als beschermen. Vonken en lasspetters kunnen tenslotte vervelende brandwonden opleveren. Denk bij beschermende laskleding aan een pak, een lasschort, lederen mouwen/schouderpakken en een laspet voor onder je helm. Let erop dat je kleding elkaar overlapt zodat er geen vonken in kunnen komen.

Lasbril/ laskap

Goede oogbescherming is onmisbaar bij veilig lassen. Hieronder vallen lasbrillen, laskappen en lashelmen. Voor lasschermen gelden de volgende drie normen:

• EN 175: deze norm geldt voor lashelmen en lasschilden en beschrijft de normen voor oog- en gezichtsbescherming tijdens lassen en aanverwante processen

• EN 169: de norm voor lasfilters en aanverwante technieken, geldt onder andere voor lasruiten

• EN 379: de norm voor automatische lasruiten

Bij autogeen lassen is een lasbril met zijkapjes over het algemeen voldoende. Ga je echter MIG/MAG lassen? Dan is een volgelaatsmasker of lashelm de juiste keuze. Kies bij een

laskap voor een lichtgewicht model dat goed om het hoofd aansluit. Dit beschermt niet enkel beter tegen vonken, maar vermindert ook de kans op het inademen van lasrook. De lashelm, laskap of lasbril dient uitgerust te zijn met donkere lasruiten.

Lashandschoenen

Lashandschoenen moeten hittebestendig zijn. Daarom is het stiksel vaak van KEVLAR garen. Naast de standaard lashandschoenen heb je ook modellen met extra versterking voor de duim of extra lange lashandschoenen. Zo bescherm je niet enkel je handen, maar ook je onderarm tegen hitte en vonken.

Bij het kiezen van een lashandschoen is niet enkel de aard van de werkzaamheden essentieel, maar ook dat deze goed past. Een verkeerde maat maakt je werkzaamheden namelijk een stuk lastiger en onveiliger.

Voetbescherming

Standaard werkschoenen zijn vaak niet geschikt voor laswerkzaamheden. Kies daarom voor lasschoenen die warmtebestendig zijn en bescherming bieden tegen vonken. Wist je bijvoorbeeld dat de zolen zelfs een kortstondig contact van 300 graden aankunnen? Daarnaast zijn de veters vervangen door een klittenband flap. Veiligheid boven alles zullen we maar zeggen.

Overige bescherming bij het lassen

Naast bovenstaande PBM’s kunnen nog andere beschermingsmiddelen verplicht zijn. Zo is gehoorbescherming bij elektrisch lassen, snijbranden en gutsen verplicht. Ook is adembescherming nodig in ruimtes met onvoldoende ventilatie of afzuiging. En vinden de laswerkzaamheden op hoogte plaats? Voorzie dan in de juiste beschermingsmiddelen en maatregelen om valgevaar te reduceren. Denk hierbij aan valharnassen en afzettingen bij de rand.

Tip: houd altijd de algemene veiligheidsregels in de werkomgeving in acht. Is hoofdbescherming bijvoorbeeld verplicht? Zorg dan dat je tijdens het lassen een helm draagt.

Bescherm je omgeving met een lasscherm

Tijdens het lassen dien je niet enkel jezelf, maar ook de omgeving te beschermen. Ook als voorbijganger kun je tenslotte geraakt worden door rondvliegende vonken. Een lasscherm biedt hierbij uitkomst. Let er bij het kiezen van een lasscherm op dat dit ook geschikt is voor de omgevingsomstandigheden.

Ga je bijvoorbeeld buiten lassen? Dan is een hittebestendige en lichtdichte brandwerende tent een goede keuze. De omgeving beschermen bij laswerkzaamheden binnen? Kies dan bijvoorbeeld voor een mobiel lasscherm met gespannen gordijn.

Manutan werkt voor jouw veiligheid

Tot zover onze tips voor veilig lassen. Meer weten over veilig werken? Bekijk dan ook onze andere blogs en bekijk onze veiligheidsartikelen. Wij dragen graag bij aan een betere veiligheid bij jou op de werkplek.