De kinderopvang was nooit officieel gesloten, maar was in de praktijk alleen beschikbaar voor kinderen van ouders met een job in een cruciale sector (zoals de zorgsector) of kinderen in een onveilige thuissituatie. Op 11 mei openden de deuren van de kinderopvang weer voor alle kindjes waarvan de ouders buitenshuis werken. Thuiswerkende ouders kunnen sinds 18 mei hun kroost weer naar de opvang brengen. Nadat ze maanden thuis zijn geweest, gaan er heel wat baby’s en peuters geleidelijk opnieuw naar de crèche of het kinderdagverblijf. We geven graag mee hoe je de meest veilige omstandigheden creëert en welke maatregelen er nodig zijn. Deze richtlijnen vormen een praktische aanvulling op het Draaiboek kinderopvang dat Kind en Gezin ontwikkelde.
Coronamaatregelen voor de kinderopvang: een handig overzicht
Veiligheid en hygiëne op de werkvloer
Informatieverspreiding
Net zoals voor schoolgaande kinderen die weer les mogen volgen in de klas, is het voor bezoekertjes van de kinderopvang belangrijk om informatie te verspreiden via de ouders. Breng hen via e-mail, een heen-en-weerschriftje of een brief op de hoogte van de regels rond hand- en nieshygiëne. Ondersteunende affiches ter plaatse kunnen de info opfrissen. Raad ouders bovendien aan om hun kindjes goed voor te bereiden op wat er de eerste dag in de kinderopvang gaat gebeuren, en om vooraf eventueel al eens samen langs de locatie te fietsen, want hun vertrouwde routines zijn wellicht geen optie meer. Laat je kind op voorhand wennen aan volwassenen die een mondmasker dragen. Maak mondmaskertjes voor de knuffelberen, betrek mondmaskers in verhalen. Op de website van Ketnet vind je materiaal om je kleintje met dit nieuwe gegeven te leren omgaan.
Misschien gingen mama of papa vroeger mee tot binnen, en dat afscheid zal nu uiteraard op een andere manier verlopen. Als de grootouders gewoonlijk de kinderen kwamen brengen en afzetten, vraag je de ouders om een alternatief te zoeken. Belangrijk: kinderen met verkoudheidsklachten (hoesten, keelpijn en/of een loopneus) en meer dan 38 graden koorts, blijven thuis. Ze mogen weer naar de opvang komen als ze 24 uur klachtenvrij zijn. Ook als een gezinslid of huisgenoot verkoudheidsklachten én meer dan 38 graden koorts heeft, blijven de kinderen thuis – tot iedereen van het gezin meer dan 24 uur klachtenvrij is.
Kind afzetten en ophalen
Zowel op scholen als op kinderdagverblijven moeten ouders voldoende afstand houden tegenover elkaar, en moeten ze een mondmasker dragen. Spreek een tijdsslot af voor het afzetten en oppikken, spreid (her)starters over verschillende dagen, geef via vloermarkering en stickers de looprichting en gewenste afstand aan, en scheid ouders die toekomen van ouders die weggaan met dranghekken, afzetpalen met een koord of een markeringslint. Hoewel het niet de bedoeling is dat ouders de kinderopvang betreden, mag je een uitzondering maken voor baby’s – zonder evenwel rechtstreeks contact te maken. Vraag mama of papa bijvoorbeeld om hun kleintje op de mat te leggen, waarna de opvoeders het kleintje kunnen oppakken. Idealiter komt steeds dezelfde ouder het kindje brengen en weer oppikken.
Hygiëne en veiligheid bij kinderen
1. Doorheen de dag
Kinderen moeten zo veel mogelijk in hun ‘contactbubbel’ blijven, dat wil zeggen: in de groep waarmee ze voordien al samenzaten. Voor de opvang in de scholen is het belangrijk dat er meerdere kleine groepjes bestaan en de kinderen niet gecentraliseerd worden in een grote groep.
Kinderen in de opvang moeten zo veel mogelijk hun eigen spulletjes krijgen – ook eigen thermometers worden aangeraden. Labels met namen kunnen duidelijk maken wat van welk kindje is. In kinderdagverblijven wordt natuurlijk volop gespeeld. Om ook op die momenten de hygiëne te waarborgen, reik je alleen speelgoed aan dat je makkelijk kunt schoonmaken. Pluche beren en ander speelgoed dat je niet makkelijk kunt desinfecteren, moet je met andere woorden verwijderen, net als beschadigd speelgoed (omdat dat moeilijker te reinigen is). Dek de zandbak af met een grote plaat, of maak hem op een andere manier ontoegankelijk. Probeer zowel in het kinderdagverblijf als tijdens de opvang op school spelletjes met fysiek contact te vermijden, om de social distancing zo goed mogelijk te respecteren. Voorzie voor de opvang van lagere schoolkinderen 4m2 per kind.
De aangeraakte oppervlakken poets je regelmatig. Verzorgingskussens, thermometers, spenen en potjes pak je na elk gebruik grondig aan, terwijl een dagelijkse reiniging volstaat voor afwasbare oppervlakken, deurklinken, speelmatten, speelgoed, klinken van kastdeurtjes en de drukknoppen van waterfonteintjes.
Laat de kinderen hun handen wassen na elk toiletbezoek en voorzie daarvoor voldoende zeep. Het afdrogen van de handen gebeurt met een wegwerphanddoek (of met een eigen stoffen handdoekje voor elk kind, opnieuw voorzien van een label. Verlucht de opvangruimte verschillende keren per dag gedurende minstens een kwartier, en ga zeker buiten spelen in de tuin of op de speelplaats.
2. Tijdens eten of tijdens vieruurtjes
Laat de kindjes geen eten of drinken delen, en geef ze elk hun eigen eet- en drinkgerief en hun eigen slabbetje. Opnieuw maken labels duidelijk welke spullen van wie zijn. Zet de stoelen aan tafel ver genoeg uit elkaar: duid op de vloer aan waar ze moeten komen. Handenwassen voor elke maaltijd is een must.
Hygiëne en veiligheid bij personeel
Om het risico op besmetting te vermijden, blijven dezelfde begeleiders zo veel mogelijk bij dezelfde kinderen. Begeleiders die in contact kwamen met iemand waarbij corona is vastgesteld, mogen komen werken als ze zelf geen symptomen vertonen. Vindt de opvang plaats in een huis waar ook iemand woont die besmet is met corona, dan moet die persoon absoluut elk contact met de kinderen vermijden, en de ruimtes vermijden waar de kinderen verblijven. Lukt dat niet, dan moet je de kinderopvang sluiten.
Begeleiders wassen hun handen na elk verzorgingscontact met de kinderen, voor het eten, voor het klaarmaken van het eten, na elk toiletbezoek en op het einde van de dag. Ze mogen bovendien geen ringen, armbanden of horloges dragen, geen kledij met te lange mouwen en ze moeten hun nagels kort houden en niet bedekken met nagellak. Voorzie voldoende ontsmettende handgel wanneer er geen wasbakken beschikbaar zijn (bewaar de dispensers buiten het bereik van de kinderen); anders volstaan zeep en papieren handdoeken. Die laatste horen na gebruik in een afgesloten vuilbak, net zoals gebruikte zakdoekjes. Kies voor een afvalemmer die touchless opent of voor een pedaalemmer.
Mondmaskers voor begeleiders van baby’s, peuters en kleuters zijn op hun plaats tijdens breng- en ophaalmomenten, maar hoeven niet gedurende de dag – op voorwaarde dat de collega’s onderling afstand houden. Bij bepaalde verzorgingen kan het dragen van een mondmasker wel aangewezen zijn. Begeleiders van de opvang van lagere schoolkinderen dragen overdag wél een mondmasker.
Wat als er plots symptomen optreden
Zorg dat je een plan van aanpak hebt voor wanneer een kind of iemand van het verzorgend personeel symptomen vertoont. Wie ga je contacteren, hoe gebeurt de ophaling: het zijn allemaal vragen waar je vooraf over moet nadenken. Maak bovendien een ruimte klaar waar de zieke gescheiden kan zitten tot hij of zij naar huis of naar de hulpverlening kan. Die ruimte verdient een grondige schoonmaakbeurt na gebruik. Laat de ruimte ook goed verluchten. Nu er meer versoepelende maatregelen komen, wordt de opvolging van mogelijke risico’s op verspreiding van het virus strenger. Testing en contact tracing zijn hierbij van essentieel belang. In geval van een vastgestelde besmetting van een kind of medewerker in de opvang, breng je in kaart wat de hoog- en laagrisico-contacten waren met de besmette persoon. De arts van Opgroeien zal je ondersteunen. Lees zeker het draaiboek van Kind & Gezin over deze situatie.
Tref tot slot preventieve maatregelen in het geval van een personeelstekort. Bij sluiting kun je ouders doorverwijzen naar Lokaal Loket Kinderopvang van je woonplaats.
Hulp nodig, of wil je meer informatie over de producten die je nodig hebt om veilig te kunnen werken in de kinderopvang? Onze helpdeskmedewerkers staan voor je klaar!
