Jaarlijks zijn er in België heel wat branden in bedrijven. Dat is een goede reden om eens extra scherp te kijken naar de brandpreventie in jouw bedrijf, een belangrijk aspect van veiligheid op het werk. Hoe doet jouw organisatie het op dat vlak? Liggen of hangen de juiste hulpmiddelen en brandblussers voor het grijpen als het misgaat? Is er een ontruimingsplan en wordt de vluchtroute goed aangegeven?
Brandblussers: cruciaal onderdeel van brandveiligheid bij bedrijven
Veiligheid en hygiëne op de werkvloer
Brandpreventie: hulpmiddelen
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Daarom moet je natuurlijk niet alleen voldoende middelen voorzien om branden te blussen, maar ook aan brandpreventie doen. Maak bijvoorbeeld werk van vlamdovende afvalbakken, brandwerende kasten en rookmelders. Een branddeken is dan weer onmisbaar om kleine, beginnende branden in de kiem te smoren en om een persoon mee te doven.
De verschillende soorten brandblussers
Als je in een volgende stap aan brandbestrijdingsmiddelen denkt, mogen brandblussers uiteraard niet ontbreken. Je brandblussers moeten geschikt zijn voor de omgeving waarin je ze gebruikt en het materiaal dat je probeert te blussen. Op basis van dat materiaal onderscheiden we vijf brandklassen (A, B, C, D, E, F) die met een pictogram op de blusser aangeduid staan.
Een schuimblusser werkt doeltreffend bij branden in vaste stoffen (klasse A) en bij vloeistofbranden (klasse B). Er bestaan bovendien speciale schuimblussers voor oliën en vetten (klasse D). Schuimblussers zijn ideaal voor kantoren en winkels.
Een poederblusser is geschikt voor branden in klasse A en B, maar ook voor klasse C (gasbranden) en D (in dat laatste geval wordt de poederblusser ook weleens een metaalbrandblusser genoemd). Een poederblusser is een goede keuze voor industriële bedrijven en landbouwbedrijven, en voor alle situaties waar nevenschade weinig problemen geeft. Een poederblusser is ook heel doeltreffend voor voertuigen en werktuigen.
Een CO2- blusser of koolzuurblusser werkt goed bij beginnende branden in klasse B wanneer je nevenschade absoluut wil vermijden.
Een vetbrandblusser is bestemd voor branden van zeer heet frituurvet en zeer hete frituurolie. Frituurvet ontbrandt spontaan bij 350 °C en zo’n brand is dan niet met normale blusmiddelen te doven. Gebruik daarom in keukens met frituurovens een vetbrandblusser (of de speciale schuimblusser die we hierboven aanhaalden).
Met veiligheids- of signalisatieborden help je je medewerkers om de blussers en de brandalarmknop snel te vinden.
Waar moet je brandblusapparaten installeren?
Dat je je brandblusapparaten op een duidelijk zichtbare en goed bereikbare plaats moet installeren, spreekt voor zich. Maar weet je ook hoeveel apparaten je nodig hebt voor je bedrijf? Om het antwoord te kennen, meet je de ruimte die je wil beschermen en check je het aantal bluseenheden op het etiket van je brandblusser. Een schuimblusser van zes liter of een poederblusser van zes kilogram stemmen bijvoorbeeld elk overeen met één eenheid. Je beschikt het best over een bluseenheid per 150 m² en installeert er idealiter minstens twee in je bedrijf.
Brandblussers op tijd controleren
Als je eenmaal je brandblussers op strategische plaatsen geïnstalleerd hebt, mag je niet zomaar achteroverleunen. In de norm NBN S21-050 en in de Codex over het welzijn op het werk (meer bepaald in “Boek III: Arbeidsplaatsen”, “Titel 3: Brandpreventie op de arbeidsplaatsen”) heeft de Belgische overheid namelijk regels opgelegd over de controle van je brandblusapparaten. Elke brandblusser moet je één keer per jaar laten controleren door een erkende controleorganisatie of door een fabrikant waarmee je een onderhoudscontract afsloot. De Codex vermeldt dat ook een medewerker met kennis van zaken (bijvoorbeeld door een speciale opleiding) bevoegd is voor de controle.
Voor privégebruik geldt de verplichte jaarlijkse controle van brandblusapparaten niet – tenzij de brandblussers in de gemeenschappelijke delen van een appartementsgebouw staan, want de jaarlijkse controle is ook vereist voor apparaten in de openbare ruimte. Dat neemt natuurlijk niet weg dat zo’n controle in elk geval sterk aan te raden is.
Naast de jaarlijkse controle moet je bovendien driemaandelijks (of idealiter zelfs maandelijks) werk maken van wat de norm NBN S21-050 ‘routineschouwingen’ noemt – een activiteit die je kunt toevertrouwen aan leden van de brandbestrijdingsdienst (elke organisatie moet een brandbestrijdingsdienst hebben, waarvan de leden een basisopleiding brandbestrijding volgden). Een routineschouwing betekent dat je checkt of elke brandblusser
zich bevindt op de aangegeven plaats
goed zichtbaar en makkelijk bereikbaar is
voorzien is van een gebruiksaanwijzing die klopt en makkelijk leesbaar is
onbeschadigd is
de naald in de groene zone heeft staan (voor brandblussers met een drukmeter)
nog voorzien is van onbeschadigde veiligheidszegels
Medewerkers inwijden in je brandpreventieplan
De Codex die we hierboven aanhaalden, bevat een heel hoofdstuk over “Opleiding en informatie van de werknemers” en verplicht werkgevers om medewerkers alle nodige informatie rond de brandveiligheid mee te geven. Concreet moet de werkgever, ten laatste op de dag dat de werknemer in dienst treedt, communiceren over:
de brandrisico’s
de maatregelen rond brandpreventie, vooral de maatregelen die de werknemer kan treffen om te voorkomen dat er brand ontstaat tijdens de uitvoering van zijn of haar taken
de waarschuwings- en alarmsignalen
de maatregelen die de werknemer moet toepassen in geval van brand
de evacuatie of het vluchtplan (je bent als werkgever verplicht om per niveau en aan de ingang een evacuatieplan op te hangen. Duid de vluchtroute goed aan met noodevacuatieborden en met groene noodverlichting of nood-evacuatieverlichting).
Als er iets wijzigt aan de risico’s of de preventiemaatregelen, moet je medewerkers hierover natuurlijk informeren.
Brand! Wat nu?
Je hoopt het nooit mee te maken, maar het kán gebeuren: brand. Wat moet je doen? En hoe krijg je een beginnende brand onder controle? Je volgt het beste deze vier stappen.
Zet direct de brandsirenes in werking, zodat iedereen het alarm kan horen.
Bel de brandweer.
Grijp naar de dichtstbijzijnde brandblusser of het blusdeken om de beginnende brand te bestrijden.
Laat de andere aanwezigen het gebouw zo snel mogelijk verlaten volgens het vluchtplan.
Als de brand geblust is
Is het vuur onder controle, maar ging het voor sommige collega’s toch niet helemaal goed? Dan is het belangrijk om direct de juiste eerste hulp te kunnen verlenen. Daarom bieden wij een uitgebreid EHBO-assortiment aan.
Wij helpen je graag
Ga zeker eens kijken op onze webshop om al ons brandpreventie- en bestrijdingsmateriaal te ontdekken, of lees meer over brandveiligheid en veilig werken op onze blog. Vind je niet wat je zoekt of heb je een vraag? Neem dan vrijblijvend contact op met onze helpdesk. We helpen je graag verder.
