Waarom een verantwoord aankoopbeleid voeren?

Wat is verantwoord aankopen?

Voor ondernemingen houdt een verantwoorde toelevering in dat de mvo-verbintenissen worden opgenomen en nageleefd in elke fase van het aankoop- en beslissingsproces. Dat vraagt om een sterke betrokkenheid van alle stakeholders, die allemaal oog moeten hebben voor hun impact op het milieu.

Wie een verantwoorde aankoopstrategie wil nastreven, moet dus zijn toeleveringsbehoeften en -bronnen opnieuw bekijken door rekening te houden met deze 3 belangrijke criteria:

• Milieu: beperking van de uitstoot van broeikasgassen, bescherming van de natuurlijke hulpbronnen, energieprestaties, afvalverwerking, producten met een milieubewust ontwerp;

• Sociale ethiek en transparantie: respect voor de mensenrechten en de arbeidsomstandigheden, inclusie, integratie en diversiteit;

• Economie: beperking van de risico’s, productprestaties, beheer van de kosten en de termijnen.

Op competitief vlak bieden verantwoorde aankopen een reële kans om zich te onderscheiden van andere ondernemingen en geven ze innovatie een duwtje in de rug.

De internationale norm ISO 20400, gepubliceerd in het verlengde van de norm ISO 26000, beschrijft de goede praktijken inzake verantwoord aankopen, ook wel milieubewust aankopen genoemd.

Bovendien geeft de website  Procurement Leaders vier goede redenen om alle bedrijfsactiviteiten op te volgen. Volgens de website is de strategische vereiste om systematisch verantwoord aan te kopen aan twee voorwaarden gebonden: het aantal leveranciers beperken en gebruikmaken van digitale middelen.

De regels worden steeds strenger

De spelregels worden elk jaar ingewikkelder door de vele nieuwe wetten. Daar waar de 10 principes van het Global Compact[1] alleen gelden voor organisaties die het charter hebben ondertekend, worden er op alle continenten intussen veel striktere regels opgelegd. De Amerikaanse federale wet ter bestrijding van corruptie door ambtenaren in het buitenland (US Foreign Corrupt Practices Act) en de Europese richtlijn inzake de verplichtingen op het vlak van mvo (EU CSR Reporting Duty) zijn twee voorbeelden van het strikte kader waarbinnen ondernemingen over de hele wereld moeten werken.

Wat al deze reglementen gemeen hebben, is dat ze de verantwoordelijkheid van de grote opdrachtgevers uitbreiden naar hun leveranciers en onderaannemers.

De eindgebruikers voelen zich steeds meer betrokken

Een fabriek in het buitenland die de verplichtingen inzake mensenrechten niet naleeft, een onderaannemer die weinig respect toont voor het milieu … de reputatie van een onderneming is al snel aan flarden. Eén misstap in een van de schakels van de waardeketen die zijn weg vindt naar de sociale media en de consumenten laten het bedrijf vallen als een baksteen. Verantwoord aankopen, en dat ook kunnen bewijzen, helpt een onderneming om haar merkimago te versterken, haar klanten aan zich te binden en nieuwe klanten aan te trekken.

Volgens een recent onderzoek naar duurzame consumptie gepubliceerd door Think with Google zegt 82 % van de consumenten dat ze sinds het begin van de gezondheidscrisis meer belang hechten aan duurzame ontwikkeling. Ook vindt 78 % van de bevraagde respondenten dat de grote ondernemingen daarin een rol te spelen hebben. Gegevens die nog maar eens benadrukken hoe belangrijk een mvo-beleid is en dat consumenten steeds meer aandacht hebben voor duurzame merken.

Zo zegt 30 % van de Franse en Britse consumenten dat ze de recyclage van verpakkingen belangrijk vinden, gezien de toegenomen populariteit van onlineaankopen. In Duitsland ligt dat percentage op 25 %. Ook hier zijn transparantie en milieuverbintenissen prestatiehefbomen die bedrijven zeker moeten inzetten.

Besparen door te kiezen voor een beperkt aantal milieubewuste leveranciers

Nu er zoveel mvo-indicatoren zijn, verbruikt de traditionele methode om de duizenden leveranciers naar behoren door te lichten gewoonweg te veel middelen. Voor kleine en middelgrote ondernemingen is zo’n doorlichting dus niet haalbaar. Het enige wat ondernemingen die hun reputatie willen beschermen en verantwoord willen aankopen kunnen doen, is een beperkt aantal partners selecteren die dezelfde waarden delen. Bedrijven moeten dan proberen  om producten en diensten die zich niet aan de regels houden uit hun waardeketen te weren. Want, nogmaals, dat zou heel schadelijke gevolgen hebben.

Efficiënte technologie om de mvo-keten te versterken

Dankzij de digitalisering van de toeleveringsketen kunnen ondernemingen elk gedrag dat niet strookt met de bedrijfsethiek, het respect voor de mensenrechten of de bescherming van het milieu makkelijker systematisch opsporen.

Door de risico’s verbonden aan elke leverancier in kaart te brengen, kunnen ondernemingen snel de juiste beslissingen nemen om minder scrupuleuze leveranciers aan de kant te schuiven en zich zo in te dekken tegen de gevolgen.

Omgekeerd zal diezelfde technologie, toegepast op de meest geëngageerde leveranciers, de nauwe banden binnen het ecosysteem verder aanhalen. De gedeelde waarden en de overeenstemmende handelingen moeten echt een bron van inspiratie zijn voor de aankopers.

Een strategie inzake duurzame aankopen opzetten is een zaak van alle organisatievormen. Gemeenschappen, dienstenbedrijven en de industriële sector moeten elk hun eigen kleine revolutie in gang zetten. Want wie zou niet tekenen voor een duurzame, efficiënte strategie in dit onzekere klimaat?

Download onze whitepaper ‘Aankoopbeleid en mvo’

[1] Het Global Compact van de Verenigde Naties is het belangrijkste internationale initiatief voor ondernemingen die een vrijwillige verbintenis aangaan op het vlak van duurzame ontwikkeling. Meer dan 12.000 bedrijven in 170 landen hebben dit charter al ondertekend.