Wat wordt vaak over het hoofd gezien, maar is zo goed als altijd binnen handbereik? Wat vind je onder je bureau, naast de koffiemachine, bij elk toilet en bij gebouwingangen en picknicktafels? Juist: vuilnisbakken! En voor al die verschillende plekken en gebruiksdoelen zijn er ook uiteenlopende modellen op de markt. Zo vind je in de catalogus van Manutan meer dan 4000 referenties en sorteeroplossingen! Vuilnisbakken voor afvalsortering, automatisch sluitende bakken, buitenafvalbakken, groene bakken, prullenmanden … Hoe kies je de juiste vuilnisbakken voor jouw bedrijf en zet je je medewerkers aan om hun afval te recycleren? Dat lees je in deze koopwijzer.
In dit blog leggen we de focus vooral op afvalscheiding, terwijl het ook kan zijn dat je juist kiest voor nascheiding. Benieuwd wat het beste bij jouw bedrijf past? Bekijk onze infographic.
Op zoek naar meer informatie over de mogelijkheden voor het verantwoord ondernemen binnen jouw organisatie, bekijk onze verantwoord kopen pagina.
Voordat je afvalbakken plaatst: bereid het terrein voor
Afval sorteren gaat je hele onderneming aan. Daarom is het belangrijk om al je teams erbij te betrekken. Er komt meer bij kijken dan alleen maar containers plaatsen: je moet ook nadenken over de verschillende manieren om afval te verzamelen, hoe je die inzameling in goede banen gaat leiden en hoe je dagelijkse afvalbeheer er moet uitzien. Last but not least is het erg belangrijk om je medewerkers gericht aan te zetten om hun afval te sorteren.
Spoor je personeel aan om afval te sorteren
Je kunt zo veel afvalscheidingsbakken plaatsen als je wilt, maar als je medewerkers niet weten hoe ze glas van plastic en andere materialen moeten onderscheiden, belandt het hele concept al snel in de prullenbak.
Maak dus zeker tijd vrij om uit te leggen waarom sorteren zo belangrijk is, het liefst zelfs met een gezellige en interessante activiteit:
Bezoek een recyclagecentrum met je teams.
Organiseer een voorlichtingssessie over milieubescherming.
Organiseer een recyclageworkshop met een afvalexpert.
Hou een wedstrijd en beloon de beste sorteerders.
Hang informatieve posters op die tonen welke producten in welke vuilnisbak moeten.
…
Denk ook na over hoe je je teams rechtstreeks bij het project kunt betrekken. Laat hen bijvoorbeeld oplossingen voorstellen of mee beslissen waar de bakken komen te staan. Zo wordt het geen beperkende maatregel, maar een denkoefening waaraan iedereen een steentje kan bijdragen.
Wil je graag weten hoe je een duurzame strategie een plek geeft binnen je bedrijf? Lees dan onze koopwijzer over de nieuwste ecologische producten voor kantoor en magazijn.
Afval sorteren in je bedrijf: stel jezelf deze vragen
Voordat je vuilnisbakmodellen gaat kiezen, is het essentieel dat je de behoeften formeel in kaart brengt. Zelfs als je slechts drie afvalscheidingsbakken in het gebouw wilt plaatsen.
Stel jezelf ter voorbereiding dus enkele gerichte vragen:
Hoeveel werknemers zullen de bakken gebruiken?
Hoeveel afval verwacht je?
Welke afvalsoorten wil/kun je scheiden (glas, papier, plastic, voedingsproducten, andere)?
Aan welke sorteer- en recyclageverplichtingen moet je voldoen?
Hoe zijn je onderhouds- en afvalinzamelingspartners georganiseerd?
Heeft je bedrijf al een afvalbeheerstrategie (kleurcodes, uniformiteit tussen de sites enz.)?
Het is ook nuttig om niet alleen na te denken over de mensen die de vuilnisbakken zullen gebruiken, maar ook over alles wat met afvalinzameling, schoonmaak en beveiliging te maken heeft. Kortom: beschouw de keuze van je vuilnisbakken als een volwaardig project.
Vuilnisbakken voor je onderneming: welk formaat kies je?
In veel gevallen speelt de concrete situatie op het terrein een grote rol bij je keuze, met name wat de vorm van de vuilnisbakken betreft.
Een prullenmand die dagelijks geleegd wordt, moet makkelijk onder het bureaumeubel of zelfs het ladenblok passen en mag dus niet meer dan enkele tientallen centimeters hoog zijn.
Voor een keukenvuilnisbak die intensief gebruikt wordt in het bedrijfsrestaurant geldt net het omgekeerde: die moet hoog genoeg zijn om te voorkomen dat er wordt gemorst. En zo neemt hij bij hetzelfde volume ook minder vloerruimte in beslag. De vuilnisbak kan ook op wieltjes worden gezet om de vloer eronder makkelijk schoon te maken.
Je moet dus zelf de ideale ‘vormfactor’ bepalen voor je dagelijkse afvalbeheer, met de juiste capaciteit, afmetingen, algemene vorm (rond, rechthoekig …) en accessoires.
Een robuuste vuilnisbak die bij zijn omgeving past
Een vuilnisbak die lang meegaat is nuttig voor iedereen!
Het is dus logisch dat je vooral de meest robuuste oplossingen overweegt. Maar omdat dat criterium sterk afhankelijk is van het gebruik en de plaatsing van de bak, kunnen we bepaalde materialen niet zomaar als beter dan andere beschouwen.
Kunststof of metaal? Zonder dieper in te gaan op de verschillende soorten kunststof (pet[1], PEHD[2] enz.), geldt dat ze over het algemeen schokbestendiger zijn dan metaal. Daarom zijn kunststof bakken de ideale oplossing voor werkomgevingen waar ze soms ruw worden behandeld, zoals in een werkplaats. Daartegenover staat dat ze slecht tegen de zon kunnen (op bepaalde buitenmodellen die een speciale uv-behandeling hebben ondergaan na) en broos worden als ze worden blootgesteld aan koude.
Metaal behoudt zijn eigenschappen beter in buitenomgevingen, op voorwaarde dat het behandeld is tegen roest.
Voor bepaalde toepassingen bestaan er ook tal van hybride alternatieven. Een vuilnisbak voor buiten kan bijvoorbeeld bestaan uit een sterke, mooie en duurzame houten omkasting met daarin een ‘basisbak’ van kunststof of metaal, waarin op zijn beurt een vuilniszak hangt. Een eenvoudige kunststof bak die ‘verborgen’ zit in een afvalmeubel (zoals de afvaltotems in fastfoodrestaurants) kan ook jaren meegaan.
Moraal van het verhaal: een robuuste vuilnisbak is vooral een vuilnisbak die bij zijn omgeving past.
Criteria om de juiste afvalscheidingsbakken te kiezen
Afvalscheidingsbakken vinden die op elk vlak bij je bedrijf passen, dat is een persoonlijke keuze waarbij je allerlei technische, economische, operationele en soms ook esthetische factoren in overweging moet nemen. Toch hebben we hieronder een checklist opgesteld met de belangrijkste algemene criteria:
Capaciteit, volume: afhankelijk van het aantal gebruikers en de frequentie van de afvalinzameling.
Afmetingen, grootte: afhankelijk van de beschikbare ruimte.
Materiaal: afhankelijk van de plaats (binnen of buiten, werkplaats, kantoorprullenmand …).
Kleur: afhankelijk van het sorteerbeleid en het imago van het bedrijf.
Ontwerp: is de vuilnisbak zelf zichtbaar? Wie ziet de bak?
Plaatsing: verzwaarde of aan de vloer verankerde vuilnisbak om diefstal te verhinderen (zeker buiten), met wandbevestiging of op een paal om de ruimte makkelijker schoon te maken …
Met of zonder vuilniszak?
Veiligheid: bescherming tegen vuur, transparante vuilniszakkenhouder, …
Geldende normen inzake vuurbestendigheid, HACCP[3] …
Enkele andere factoren om in acht te nemen:
Kwaliteitscontrole: transparante materialen maken het makkelijker om te zien hoe vol een vuilnisbak is en hoe goed er wordt gesorteerd.
MVO: hoe past de afvalscheidingsbak in de milieustrategie van het bedrijf? Er bestaan bijvoorbeeld bakken van (gedeeltelijk) gerecycleerd karton of gerecycleerde kunststof.
Operationeel: hoe worden de vuilnisbakken gemanoeuvreerd bij de afvalinzameling (handgrepen, wielen, mogelijkheid om de bakken vast te maken of te stapelen …)?
Accessoires: moeten de bakken voorzien zijn van wieltjes, deksels met sleuven voor bepaalde afvalsoorten (zoals bekers of papier) of handgrepen?
Specifieke behoeften: denk ook aan gevaarlijke producten, lege batterijen, asbakken …
Prijs: respecteer het vooraf gedefinieerde budget voor je recyclageoplossingen.
Over de accessoires
Bij een vuilnisbak horen vuilniszakken, maar die zijn veel meer dan gewoon een accessoire. Daarnaast zijn er tal van andere extra elementen die de vuilnisbakken in je bedrijf nog handiger kunnen maken:
Wieltjes: vast in de vuilnisbak geïntegreerd of als rollend platform. Ze maken het makkelijker om de vuilnisbakken te transporteren wanneer het afval wordt opgehaald.
Houders: horen meestal bij een welbepaald model. Je kunt er een vuilnisbak aan ophangen om hem gebruiksvriendelijker te maken, het afval makkelijker op te halen en de omgeving eenvoudiger schoon te maken (als de vuilnisbak boven de vloer hangt). Dit is de ideale oplossing bij het kopieerapparaat, de koffiemachine of de werkbank.
Speciale openingen in het deksel: deze deksels hebben een uitsparing of sleuf die aangepast is aan de afvalsoort die in de vuilnisbak thuishoort, zoals batterijen, koffiecapsules, blikjes, bekertjes of papier. Er zijn ook modellen met een soort trechter die onhandige mensen het leven makkelijker maakt!
Antigeurkits: net zoals dat in sommige toiletten gebeurt, kun je ook vuilnisbakken van capsules, parfumdiffusers of filters met actieve kool voorzien.
Traag sluitende deksels: deze deksels zorgen niet alleen voor tijdwinst bij het weggooien van afval, maar maken vooral minder lawaai bij het dichtklappen en storen de medewerkers in de buurt van het inzamelpunt dus minder.
Dekselsloten en -bevestigingen: om te voorkomen dat vuilnisbakken op openbare plekken of plaatsen zonder toezicht worden gestolen, of om het gebruik ervan te beperken (bijvoorbeeld naargelang de bezetting van de locaties).
Verwisselbare en gekleurde deksels: voor een modulair en aanpasbaar vuilnissysteem.
De juiste vuilnisbakken kiezen om afval correct te sorteren, is een belangrijke taak waar helaas nog veel bedrijven niet genoeg aandacht aan schenken. Een doordacht, goed werkend afvalbeheerplan is nochtans een essentieel aspect van een efficiënt MVO-beleid.
Download onze whitepaper ‘Afvalbeheer binnen het bedrijf’.
[1]Polyethyleentereftalaat
[2]Polyethyleen van hoge dichtheid
[3] ‘Hazard Analysis – Critical Control Points’ of Gevarenanalyse – Kritische controlepunten: een voedselveiligheidssysteem
